نخجیر یا شکار و صید، پرندگان مهاجر در گیلان از قدیم جز ویژگی‌‌های زیستی گیلانیان بوده است که البته برای آن ماده و قانون نیز وضع شده و شکارچیان بدون مجوز، شکارچی غیرمجاز تلقی می‌شوند و مطابق قانون با آنان برخورد می‌شود؛ امسال نیز هم‌چنان شکار در گیلان ممنوع است، اما متاسفانه خبر کشف اسلحه‌های غیرمجاز بسیار است ولی در این بین خبر تیمار پرندگان مهاجر توسط اهالی گیلان باعث خوش احوالی است.
گیلان دارای پتانسیل های ملی و جهانی است؛ پرندگان یکی از مهمترین شاخصه‌های حیات وحش در دنیا هستند، تعداد ۵۳۳ گونه پرنده در ایران داریم که ۶۰ درصد از پرندگان کشور در گیلان مشاهده می‌شوند؛ همچنین، ۶۰ گونه پستاندار چون پلنگ، شوکا (گوزن مینیاتوری)، خرس قهوه ای و فک بخشی از تنوع زیستی استان گیلان هستند. ۲۰ ایستگاه تالابی و سه تالاب مهم بین المللی انزلی، پارک ملی بوجاق و امیرکلایه هم در این استان جای خود در این طبیعت بی نظیر دارد.
بنا به گفته مسئولان حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست گیلان به طور کلی هر نوع شکاری در چند سال اخیر در این استان ممنوع بوده و امسال نیز تا این لحظه هیچ مجوزی برای آن صادر نشده است اما شکارچیان قانونمدار در شهرستان های مختلف استان گرد هم آمده و دانسته های حقوقی خود را به اشتراک می گذارند.
فرهنگ شکار مبتنی بر قانون، هرگز تعطیلی ندارد
تعدادی از شکارچیان قانونمدار آستانه اشرفیه با حضور در اداره محیط زیست شهرستان، دانسته های حقوقی خود را با یکدیگر به اشتراک گذاشتند.
سرپرست اداره حفاظت محیط زیست آستانه اشرفیه با اعلام این مطلب گفت: با توجه به ممنوعیت هر گونه شکار پرندگان در آبگیرها، آب بندان ها و مزارع کشاورزی منطقه بر آن شدیم تا با دعوت از تعدادی از شکارچیان خوش‌نام و قانونمدار منطقه نسبت به روزرسانی اطلاعات در خصوص قوانین شکار و صید و تبادل نظر و تجربه در خصوص حفاظت از محیط زیست اقدام شود.
رامین حسین زاده اظهار کرد: امسال تصمیم بر ممنوعیت شکار است و تاکنون نیز هیچ پروانه‌ای به منظور شکار یا احداث کومه‌نما صادر نشده است؛ لذا لازم بود تا ابهامات بوجود آمده در بین جامعه شکارچی منطقه در این خصوص برطرف شود.
سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شهرستان آستانه اشرفیه گفت: متاسفانه یک سری اقدامات ناهماهنگ بین دستگاه های مختلف باعث شد با وجود ممنوعیت شکار، مهمات در بین شکارچیان توزیع شود که این خود باعث بروز زمینه های تخلف و شکار غیر مجاز در سطح منطقه شده است و لازمه رفع این تناقضات گفت وگو و برنامه‌ریزی بین دستگاه‌های متولی است.
حسین زاده خاطر نشان کرد: درست است که شکار مجاز و قانونی، تعطیل است ولی فرهنگ شکار مبتنی بر قانون هرگز تعطیلی ندارد؛ بنابراین شکارچیان با فرهنگ منطقه باید حتما توجه داشته باشند که احترام به قانون چه در زمان صدور پروانه های شکار و چه در زمان ممنوعیت آن می بایست در اولویت باشد.
وی، از شکارچیان فهیم منطقه درخواست کرد تا سفیران محافظت از محیط زیست و حیات وحش باشند و در کنار مامورین یگان حفاظت شهرستان در حفظ طبیعت و پرندگان بی نظیر مهاجری که عرصه های طبیعی منطقه را منزل گاه خود در زمستان پیش رو قرار داده اند، کوشا باشند.
همچنین کارگاه آشنایی با قوانین شکار و صید با حضور جمعی از شکارچیان در املش برگزار شد.
سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شهرستان املش در این کارگاه آموزشی در خصوص اهمیت حفظ تنوع زیستی و مشارکت همه شکارچیان و علاقه مندان به طبیعت و حیات وحش با همکاری نیروهای یگان حفاظت محیط زیست تاکید کرد.
لطیف جواهر دشتی ضمن تشریح شرایط اقلیمی و وجود زیستگاه‌های بسیار ارزشمند و تنوع و فراوانی خوب در شهرستان از شکارچیان خواست: در حفاظت از باقی مانده ذخایر حیات وحش با اداره حفاظت محیط زیست شهرستان از هیچ کوششی دریغ نکنند.
کشف سلاح شکاری در جای جای گیلان
متاسفانه کشف سلاح شکاری این روزها یکی از پرتعدادترین اخبار زیست محیطی است؛ سرپرست اداره حفاظت محیط زیست ماسال نیز می گوید: در ۹ ماهه گذشته ۱۴ قبضه سلاح شکاری مجاز و غیرمجاز(قاچاق) از متخلفان در شهرستان کشف و ضبط شده است؛ پایش زیستگاهها و جلوگیری از شکارو صیدغیرمجاز به صورت مستمر و شبانه‌روزی توسط ماموران یگان حفاظت محیط زیست شهرستان صورت می گیرد و از شهروندان درخواست می شود در صورت مشاهده تخلفات زیست محیطی به پاسگاه سرمحیط‌بانی شاندرمن به شماره ۴۳۶۶۱۳۸۰ گزارش دهند.
رئیس اداره محیط زیست لنگرود اعلام کرد: با تلاش نیروهای یگان حفاظت محیط زیست شهرستان لنگرود و همکاری کارشناسان محیط زیست و با ایجاد گشتهای شبانه روزی در شکارگاه های شهرستان، تعداد ۷۸ رشته دام هوایی صید پرندگان جمع آوری و ۲ بال پرنده (خوتکا و کشیم) که زنده از این دامها نجات یافته بودند به دامان طبیعت و زیستگاه اصلی خود باز گردانده شدند.
حسین جهش ادامه داد: در همین راستا نیز ۲ قبضه سلاح شکاری از متخلفین شکار کشف و ضبط شد که شکارچیان با تشکیل پرونده به مقام قضایی معرفی شدند.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست گیلان نیز با اشاره به توجه جدی محیط زیست گیلان به حفاظت و حراست از گونه‌های بومی و همچنین جلوگیری از آسیب به زیستگاه‌های طبیعی استان، اظهار داشت : طبق این اصول در یک عملیات مشترک محیط بانان پرتلاش محیط زیست گیلان موفق به کشف و ضبط ۵ قبضه سلاح شدند که ۳ قبضه از این سلاح ها، شکاری ۲لول مجاز، یک قبضه پنج تیر مجاز و یک قبضه دیگر پنج تیر غیر مجاز است.
رامین زراعتی با توجه به ممنوعیت شکار از همه شهروندان درخواست کرد: از هرگونه شکار خودداری کنند و در صورت مشاهده تخلفات زیست محیطی مراتب را به پاسگاه‌های محیط بانی یا سامانه ۱۵۴۰ گزارش دهند.
همچنین به گفته نیکفر سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شهرستان سیاهکل، ماموران یگان حفاظت اداره حفاظت محیط زیست پاسگاه دوستلات، سه قبضه سلاح شکاری (یک قبضه سلاح شکاری تک لول غیرمجاز و یک قبضه تک لول مجاز و یک قبضه تک لول دارای برگه موقت) به همراه ۲ قطعه کبوتر جنگلی و سه قطعه ابیای شکار شده از متخلفین کشف و ضبط کردند.
مصطفی فلاح مجاور رئیس اداره حفاظت از محیط زیست فومن نیز با اشاره به اجرای گشت ها و پایش های مشترک در سطح شهرستان های فومن و شفت از کشف و ضبط سه قبضه اسلحه شکاری در این گشت ها خبرداد و گفت: شکارچیان متخلف برای طی مراحل قانونی به مرجع قضایی معرفی شدند.
وی با اشاره به اجرای گشت های پایشی مشترک با ادارات و دستگاه های شهرستان های فومن و شفت گفت: این گشت ها به منظور جلوگیری از هرگونه شکار و صید پرندگان و اقدامی مشترک در پایش زیستگاه ها و آبندان های شهرستان های فومن و شفت است.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست رضوانشهر نیز از کشف و ضبط چهار قبضه سلاح شکاری در این شهرستان، طی پایش و گشت مأموران یگان حفاظت خبرداد.
اکبر میغی با اشاره به گشت و پایش یگان حفاظت محیط زیست شهرستان رضوانشهر به منظور جلوگیری از صید و شکار غیرمجاز، اظهار کرد: این پایش ها در راستای تحقق وظایف سازمانی و در پی اعلام ممنوعیت شکار و صید پرندگان وحشی از سوی سازمان انجام می شود.
وی با توجه به ممنوعیت شکار از همه شهروندان درخواست کرد از هرگونه شکار خودداری کنند از همه شهروندان می‌خواهیم در صورت مشاهده تخلفات زیست محیطی مراتب را به پاسگاه‌های محیط بانی یا سامانه ۱۵۴۰ گزارش دهند.
تیمار پلیکان زخمی و رهاسازی در تالاب
محیط زیست گیلان همیشه منبع بدخبرهایی چون آتش‌سوزی اراضی تالابی و جنگلی، مرگ ماهیان رودخانه‌ای و فک خزری نیست بلکه گاه به گاه مامن کنش های نیک زیست محیطی از جمله آزادی فلامینگوها، نجات و رهاسازی خرس و پلنگ نیز می‌شود که در این میانه دل خوش شدیم به کنش زیبای الیاس – مرد روستایی – که بدون آموزش و از سر انسان دوستی یک بُهله قوی مهاجر آسیب دیده را در روستای کِویشا خمام استان گیلان نجات داد و نشان داد به رغم افول و نامهربانی فرزندان بشر در حفاظت از محیط زیست هنوز می توان به قلب‌های مهربان و نجات بخش، دل خوش ساخت و بجای سخنان زیبا، سراسر کردار شد و این بار نیز خبر رسید پلیکان سفید زخمی و گیلاری که تحویل یگان حفاظت محیط زیست شهرستان لنگرود شده بود، بعد درمان در تالاب کیاکلایه این شهرستان به دامان طبیعت بازگشت.
حسین جهش رئیس اداره حفاظت محیط زیست لنگرود گفت: یک پلیکان سفید که تحویل یگان حفاظت این اداره شده بود، در طبیعت این شهرستان رهاسازی شد.
او با بیان اینکه این پلیکان سفید زخمی به وسیله طبیعت دوستان تیمار و به اداره حفاظت محیط زیست تحویل داده شده بود، افزود: مأموران یگان حفاظت محیط زیست این پرنده حمایت شده را در تالاب کیاکلایه لنگرود رها کردند.
پلیکان‌ها پرندگان مهاجری هستند که به صورت جمعی زندگی و مهاجرت می‌کنند و در گروه گونه‌های حمایت شده قرار دارند.
این پرندگان در فصول سرد سال، به تالاب‌ها و آبگیرهای گیلان مهاجرت می‌کنند و پهنه‌های آبی لنگرود، یکی از پناهگاه‌های این گونه ارزشمند محسوب می‌شود.
گیلان یکی از کوچکترین استان های ایران است اما همین استان کوچک سومین خطه پرتراکم بعد از تهران و البرز است؛ ۳۴ درصد استان جلگه و مابقی کوهپایه یا کوهستان است، بخش اعظم جمعیت در جلگه سکونت دارند.
گیلان دارای پتانسیل های ملی و جهانی است؛ پرندگان یکی از مهمترین شاخص‌های حیات وحش در دنیاست تعداد ۵۳۳ گونه پرنده در ایران داریم ۶۰ درصد از پرندگان کشور در گیلان مشاهده می شود؛ همچنین، ۶۰ گونه پستاندار چون پلنگ، شوکا (گوزن مینیاتوری)، خرس قهوه ای و فک بخشی از تنوع زیستی استان است. ۲۰ ایستگاه تالابی و سه تالاب مهم بین المللی تالاب انزلی، پارک ملی بوجاق و امیرکلایه هم در این استان وجود دارد.
اهمیت پرندگان مهاجر در جهان به قدریست که دو روز از نامگذاری گاهشمار جهانی در ماه‌های می و اکتبر را به خود اختصاص داده است و اینک شکوه پرواز این مرغان، گیلان رابعنوان یکی از سه استان دارای بیشترین جمعیت پرندگان آبزی و کنارآبزی مهاجر درایران مطرح کرده و ظرفیت عظیم پرنده‌نگری را برای آن رقم زده‌است.
تالاب های غنی از مواد غذایی استان سال گذشته میزبان نزدیک به ۳۰۰ هزار پرنده مهاجر بود و امسال نیز پیش بینی شده است اقلیم گیلان میزبان همین تعداد پرنده مهاجر باشد. همزمان با سرد شدن هوا و محدودیت منابع غذایی، مهاجرت پرندگان از عرض های شمالی کره زمین شامل مناطق سردسیر سیبری و اروپای شرقی و غربی به تالاب های گیلان از اواخر شهریورماه آغاز می شود و این پرندگان تا نیمه یا اواخر فروردین ماه متناسب با درجه دمای هوا در تالاب های استان می مانند و از منابع غذایی آن تغذیه می کنند. شرایط مساعد آب و هوایی، فراوانی مواد غذایی مورد نیاز و امنیت از دلایل فرود هزاران پرنده مهاجر شامل؛ انواع مرغابی سانان، قو، غاز، پرستوهای دریایی و چنگرها و سایر پرندگان از ۸۱ گونه مختلف به تالاب ها و آبگیرهای گیلان است.
