کادوس آوا: از اسم گیجاواش هم مشخص است که این غذا به شمال کشور تعلق دارد. به گیجاواش، گیجاواش تره هم می گویند. این غذا معمولا همراه با تخم اردک درست می شود و تخم مرغ (ترجیحا محلی) هم می تواند جایگزین آن شود. گیجاواش شباهت زیادی به سیرابیج یا سیراویج شمالی دارد، حتی در طرز تهیه سیرابیج هم از گیجاواش استفاده می شود. همچنین گاهی در کنار ماهی، به عنوان یکی از مزه ها به کار می رود. در این مطلب از مجموعه آموزش های غذای گیلانی در کادوس آوا، طرز تهیه گیجاواش تره گیلانی را به صورت مرحله به مرحله به شما آموزش خواهیم داد.
معنی گیجاواش چیست؟
خورش گیجاواش نام خود را از یک سبزی با همین نام گرفته است که در گیلان، گلستان و مازندران به صورت خود رو می‌رویند و خواص دارویی زیادی دارند، مخصوصا برای درد کلیه و سنگ شکنی برای کسانی که مشکل سنگ کلیه دارند، و این گیاه ادرار آور است. گیج واش یا گیجاواش با نام علمی (Pimpinella saxifraga) در اصل بومی مناطق معتدل آسیا و اروپا و جزایر بریتانیا است. در زبان گیلکی «گیجا» را به این دلیل به این سبزی نسبت داده اند که برداشت این سبزی، سرگیجه آور است و «واش» نیز در زبان گیلانی به معنی «گیاه» است.
رموز طرز تهیه گیجاواش تره گیلانی
- هر چند در طرز تهیه گیجاواش تره گیلانی بهتر است از برگ های سبز سیر استفاده کنید ولی در صورت در دسترس نبودن سیر تازه، می توانید از چند حبه سیر خرد شده استفاده کنید.
- گیجاواش با برنج کته ای سرو می شود و باقالی خام سبز و سیر هم در صورت دلخواه با آن مصرف می شود.
- گرد لیمو در طرز تهیه گیجاواش تره گیلانی به عنوان یک چاشنی اختیاری استفاده می شود ولی می توان آن را حذف کرد چون در روش سنتی، گرد لیمو در این غذا به کار نمی رود.
- در طرز تهیه گیجاواش می توانید در مراحل پایانی آب نارنج، آبلیمو یا رب انار هم اضافه کنید ولی در دستور سنتی و اصلی آن، از این چاشنی ها استفاده نمی شود.
- تخم مرغ یا تخم اردکی را که در طرز تهیه گیجاواش گیلانی به کار می برید می توانید در کنار گیجاواش بشکنید و بپزید یا آن را با سبزی مخلوط کنید.
طرز تهیه گیجاواش تره گیلانی
مدت زمان آماده سازی مواد: ۱۰ دقیقه
زمان مورد نیاز برای پخت: ۳۰ دقیقه
مواد لازم برای ۴ نفر
سبزی گیجاواش: ۱ کیلوگرم
تخم مرغ یا تخم اردک: ۳ عدد
سیر: ۵ حبه (یا سیر تازه)
آب: ۱ لیوان دسته دار فرانسوی
گرد لیمو یا آبلیمو: به میزان دلخواه
نمک و فلفل سیاه: به میزان لازم
زردچوبه و روغن (کره): به میزان لازم
طرز تهیه
مرحله اول؛ سبزی گیجاواش را بشویید
سبزی گیجاواش را در اولین مرحله از طرز تهیه گیجاواش گیلانی به خوبی تمیز کنید و بعد از اینکه پنج دقیقه در آب خیساندید، آبکش کنید. سیر را هم اگر به صورت تازه مصرف می کنید، بشویید. سپس آن ها را آبکش کنید و اجازه دهید گیجاواش و سیر، آب خود را از دست بدهند و خشک شوند.
مرحله دوم؛ سیر و گیجاواش را ساطوری خرد کنید
سیر و سبزی گیجاواش را ریز خرد کنید.
مرحله سوم؛ سبزی گیجاواش را تفت دهید و بپزید
در یک تابه مقداری روغن یا کره بریزید و روی حرارت قرار دهید. سبزی را اضافه کنید و در روغن تفت دهید تا نرم شود. یک لیوان دسته دار فرانسوی آب (ترجیحا داغ) را به تابه اضافه کنید و در ظرف را بگذارید.
مرحله چهارم؛ سیر را تفت دهید
اگر سیر را به صورت حبه استفاده می کنید، در این مرحله از طرز تهیه گیجاواش گیلانی پوست آن را بگیرید و خیلی ریز خرد یا له کنید. سیرها را در یک تابه جداگانه در مقداری روغن سرخ کنید.
مرحله پنجم؛ گیجاواش را دوباره با سیر سرخ کنید
تخم مرغ یا تخم اردک ها را در یک ظرف بشکنید و به هم بزنید. کمی نمک، فلفل و گرد لیمو را اضافه کنید.
سبزی گیجاواش که کاملا پخت و آب آن کشیده شود، آن را در تابه دوباره سرخ کنید. سیر سرخ شده را اضافه کنید و با سبزی تفت دهید.
مرحله ششم؛ گیجاواش گیلانی را سرو کنید
تخم مرغ ها را روی سبزی های گیجاواش سرخ شده بریزید و چند دقیقه صبر کنید تا خودش را بگیرد. سپس گیجاواش را در ظرف مناسب و در کنار برنج کته ای سرو کنید. ۳۰ دقیقه زمان برای جا افتادن خورشت گیجاواش تره گیلانی کافی است.
در کنار گیجاواش می توانید از انواع ترشی، زیتون پرورده، سالاد، ماست و ماهی دودی هم سرو کنید.
